Wat te doen?

Meta-ethiek is niet mijn grootste hobby. Maar als ik in een essaybundel een artikel tegenkom dat me een antwoord belooft op de vraag “wat te doen, als je niet weet wat te doen?”, dan lees ik toch even door.
Die vraag is door Andrew Sepielli* omwille van de praktijk vertaald in: “Hoe bereken je EOV”. Hoe bereken je dan dat EOV… nou, dat laat hij zien aan het beroemde consequentialisme/non-consequentialisme drama van de wisselcontroleur;

geval a: Een trein die dreigt in een klif te rijden, met als gevolg de dood van 25 mensen tenzij je (geval b:)een auto met daarin 5 mensen die vlak voor de rails staat, ervoor duwt met de hefboom die je daar toevallig in de buurt hebt liggen. Die 5 mensen die je voor de trein duwt gaan dan wel dood, maar je hebt wel de 25 mensen van de trein gered.

Kortom: Nu wil ik het weten ook!! Hoe bereken je die EOV?

Nou, dit stukje vertaal ik maar even letterlijk: Het verschil tussen 25 vermoorden en 5 vermoorden, dat is 5x het verschil tussen 1 vermoorden of 5 vermoorden. Dus het verschil tussen 25 dood laten gaan en er 5 vermoorden, als 25 laten dood gaan even erg is als 25 vermoorden, is 5 x zo groot als 5 vermoorden en er 25 laten dood gaan, als 25 laten doodgaan de zelfde waarde heeft als 1 iemand laten doodgaan.

Die hefboompersoon (dat ben jij dus) twijfelt alleen een beetje over de achtergrond-classificatie van het laten doodgaan, wat de waarde van 5 personen vermoorden is, is je wel duidelijk. Maar van dat 25 mensen laten doodgaan daarvan twijfel je of je nu kan zeggen dat het dezelfde waarde heeft als 1 iemand vermoorden of 25 vermoorden.
Met 1 miljoen mensen kom je dan uiteindelijk een beetje in de problemen, suggereert Sepielli vervolgens. dus daar moet EOV nog op worden aangescherpt.

Nu twijfelde ik nog even of hier nu op zich wel een calculatie aan ten grondslag lag of dat de berekening exclusief voortkwam uit de extra aanname dat iemand laten doodgaan even erg was als iemand vermoorden. Dat gevoel bekroop me al eerder toen op de pagina ervoor Sepielli diezelfde berekening had uitgelegd aan de hand van het praktisch-ethische dilemma of je nu voor- of tegenstander van abortus moet zijn. Uit een vergelijkbaar diagram bleek de duidelijke conclusie te rollen; dat een kind krijgen 20D minder erg was dan iemand vermoorden.

Stel dat ik in mijn leven tegen een dergelijk praktisch ethisch dilemma aanloop? Ik ga maar beter niet meer de deur uit zonder rekenmachine en geodriehoek.

*Sepielli in Russel Shafer-Landau, Oxford Studies in Metaethics, Vol. 4, Oxford University Press, Oxford 2009