Vertrouwen, nepnepvlees en kannibalisme
Omdat ik zelf me wel herken in mensen die stomme columns schrijven beken ik het maar meteen vrijuit. Ik heb ook weleens een column geschreven die best wel stom was. Hier op dit podium nota bene. Ik had wel 15 lezers. De schade valt gelukkig mee. Het ging over kannibalen. Mag je mensenvlees eten? Ik vond het nog steeds een maatschappelijk relevante vraag.
Maar ik beantwoord die vraag natuurlijk helemaal niet want ik ben daar nog maar net 30 en ik ben net afgestudeerd dus ik ben nog niet zo bezig met het beantwoorden van door mijzelf opgeroepen accute vragen. Ook al is dat helemaal geen excuus. Ook op m’n 30e wist ik al wel dat vragen beantwoord konden worden. Zo accuut was de vraag dus zeker niet?
Het door mij opgeroepen probleem is overigens een stuk accuter geworden, door de toegenomen populariteit van vegetarische vleesvervangers. Er zit tegenwoordig een laag paneermeel op en je moet maar raden wat er in zit, het is wittig tussen die laag kaas, je zou denken meel, maar waarom komen er dan draadjes uit? Mensenvlees!?!?!?
Ik ben zelf in totale filosofische paniek over vegetarisch vlees dat te veel op vlees lijkt. Aan vlees zijn nog wel eisen gesteld door de Voedsel- en Warenautoriteit. Maar wie zegt dat dat vegetarisch vlees nog ergens aan moet voldoen? Misschien voldoet het wel nergens aan. En wat is het dan? Nep -nepvlees. Nep is nep nepper dan nep is ook nog steeds nep.
Dat probleem werd nog eens verergerd door iemand die ik ken die in de vleesfabriek gewerkt heeft. Die had leuke verhalen, zeg. Blijkbaar wordt vlees ingespoten met vleesresten van ander vlees zodat het toch vlees is, zwaarder wordt. Dat betekende dus dat je runderlapje best kon ingespoten zijn met varken om het zwaarder te maken. En omdat daar nu inmiddels ook weer regels aan gebonden zijn, is de techniek ook weer opgeschoven zodat je nu van dat waarmee ze het inspuiten ook niet meer kan traceren welk dier het geweest is.
Maar hoe weet je nu of ze dat niet ook inspuiten in je sojaburger? Dat de vegetarische vleesvervangers inmiddels ook zijn afgewaardeerd en in gewone, doorzichtige plastic schaaltjes terecht zijn gekomen, maakt het voor mij als tofuvreter nog weer erger. Het lijkt dan zo erg op vlees dat je dalijk nog per ongeluk vlees pakt. IIIIEeeeeee. Slagers maken daar onderling kennelijk leuke grappen over, over de vingers van collega’s die in de leverworst terecht kwamen. Zien jullie me lachen? Nou dat doe ik dus niet. Die vingers kunnen dan ook wel in je “nepvlees vegetarische burger” terecht zijn gekomen. Kannibalenburgers!
Als je eenmaal weet van misstanden, komt dat vertrouwen ook niet zomaar meer terug. Ik kan dus ook niet zo goed meer lachen om de grapjes van de vegetarische slager met zijn Kipstuckjes en ik durf zijn Visch ook niet te eten omdat ik bang ben dat het echt naar vis smaakt. Mij is verzekerd dat ik daar niet bang voor hoef te zijn. Maar dan nog.
Ik verlaat me dus liever op een blik boontjes. Dan weet je tenminste wat je krijgt. Denk je. Maar aan een wortel valt niet veel te liegen. Gelukkig weet ik dank zij youtube hoe ontzettend simpel het is om zelf seitan te maken, gewoon een deegklomp uitwassen en op smaak brengen met bouillon. Wonderlijk. Want je hebt dus ter vervanging van worstenbroodjes ook seitanbroodjes. Je eet dus gewoon een broodje deeg met anders bereid deeg. Waarom kost dat dan meer dan 2 euro?
Het vegaprobleem is heel filosofisch. Wat eet je. Wat zit er begraven onder die paneermeel. Dit is eigenlijk ook voor vleeseters het probleem maar die halen daar sneller de schouders over op. Ik weet dit niet zeker maar baseer me op de ervaringen van mijn familie. Ze eten door ook als het niet goed is en accepteren dat het hun lot is om dagen op de wc door te brengen. En dan ondertussen tegen mij zeggen dat het niet gezond is om geen vlees te eten. Jaja. Zelf word ik eigenlijk nooit ziek van eten.
De enige keer die ik me herinner was in het voorjaar van 2013, alweer ruim 7 jaar geleden. Dat was met die eerder genoemde slager waarmee ik een broodje bij de Surinamer besteld had in de buurt van het Mercatorplein. Hij was zelf erg alert op het behandelen van vlees maar je kan de keuken niet altijd zien. Ik had vegetarische roti natuurlijk. Maar op allebei zal wel salmonella hebben gezeten, ik was er doodziek van geworden en hij ook. Terwijl je van tofu echt niet zo gek veel kan krijgen. Ik heb daardoor nog steeds problemen bij het eten van roti, ook als ik het helemaal in Oost haal. Mijn vertrouwen in het bewerken van roti ligt sindsdien op een lager pitje, ik let meer op de hygiëne van de keuken en de eerlijkheid van het personeel. Je weet namelijk vrij zeker dat zo iemand die je ziekelijke broodje bereid heeft, of zelf norovirus had en zijn handen niet heeft gewassen of de kipsalmonella aan je tofu heeft afgeveegd.
Het is dus niet zo gek dat de vleesvervangers in populariteit toenemen. De Vleesvervangende industrie is extreem lucratief. Op de prijs wordt niet gelet. Het gaat erom dat het voor een familielid die je een plezier wil doen door speciaal voor jou wat “anders” te koken, iets “anders zonder vlees” eenvoudig op tafel kan zetten. Er zitten er nooit drie in een pak want wanneer heb je nu 3 vegetariers. Je koopt je dus helemaal arm als je vegetarisch vlees zou kopen voor iedereen. Terwijl een paar erwtjes door het beslag doen nog geen euro hoeft te kosten voor wel 100 burgers.
Maak het deze kerst dus liever zelf. Dan weet je zeker dat je er alleen je eigen vingers doorheen hebt geroerd. En wat betreft de kannibalen. Het idee van mensenvlees eten is zo walgelijk dat ik zelfs mijn peentjesburger niet meer lust. Moet het ooit. Als je door de bossen struint en je niets te eten hebt? Begin dan eerst aan je eigen arm. Net als de velletjes van je vingers, dat is je eigen eiwit dus de kans dat je er kuru van krijgt is een stuk kleiner. En daar begin je dan inderdaad ook niet aan.
Zo veel honger had je dus ook weer niet? Nou dat durf ik niet te zeggen. Niet alle preferenties zijn adaptief. Als je alleen houdt van die ene dan houdt dat ook niet zomaar op, omdat je je preferentie probeert aan te passen. Mijn overgrootvader is vlak voor het einde van de oorlog aan de honger overleden. Hij was ondergedoken voor de Arbeitseinsatz waar mijn opa gewoon heen was gegaan en die had nog wel goed te eten. Ze aten ook hun eigen been niet op. Voor mensen tijdens de hongerwinter geldt ook, dat daar niet veel aan vlees aan zal hebben gezeten.
Veel mensen van nu in Nederland weten niet eens meer van de hongerwinter. De mensen die het wisten zijn na de oorlog overleden of uit deze gifkuil vertrokken. De mensen die er nieuw komen, hebben de moeite vaak ook niet genomen zich te verdiepen in alle delen van Lou de Jong. Met een hongerwinter is je eigen huis een open lucht concentratiekamp. Foto’s ervan zijn tranentrekkend. De bezetter had het treinverkeer afgesneden. De frontlinie van de oorlog liep door het zuiden, en over de Noordzee. Zo vol U-boten kon er geen voedsel doorkomen. Het voedsel dat er was ging eerst naar de bezetter.
De mensen aten destijds tulpebollen en houtsoep van boombast. Je kan dus echt wel honger hebben zonder dat je aan je eigen benen begint. In mijn oerdomme column heb ik dus vergeten te melden, dat het punt dat ik wilde maken, dan ook allang bewezen was. Kannibalisme was ook in een hongerwinter een zeldzaamheid. Dat is naast ongezond ook walgelijk en je bent niet alleen hongerig maar ook echt knettergek en onbewust van allerlei ziektes, als je daaraan begint.
Zuerst das Fressen und den die Moral? Nee hoor. Fressen ist Moral. Niemand eet alles. Het draait dus om vertrouwen en als dat er niet is, hoeft het er nooit meer te komen. Ik heb er nog wel vertrouwen in. Ik wed dat mijn overgrootvader ook geen pindakaas met stukjes had gegeten. Gatsie. Stukjes. Wat voor stukjes.
Gevoel ontkennen: recept voor ellende
En een reminder: